MAKALELER / SEBZELERDE TÜTÜN MOZAİK VİRÜSÜ..MÜCADELESİ..
ÖZELLİKLERİ
Tütün mozaik virüsü Tobamovirus grubuna dahil, linear tek sarmal RNA genomu içeren, 300x15 nm boyutlannda ve çubuk şeklinde virionlara sahip bir hastalık etmenidir. Virüs bitki Özsuyunun mekanik inokulasyonuyla, aşılamayla ve kültürel işlemler esnasında bitkiler arasında temasla, tohumla ve bazı ısıncı-çiğneyici ağız yapısına sahip böcek türleriyle taşınmaktadır. Etmenin çok sayıda ırkı bulunmaktadır.
TMV sistemik olarak konukçunun kök, gövde ve yapraklarında bulunmaktadır. Ayrıca tohumun dış yüzeyinde, tohum kabuğunda ve ender olarak tohum endosperminde de bulunabilmektedir. TMV stabil bir virüs olup hastalıklı bitki artıklarında, sigara ve tütünde, yabancı otlarda, bulaşık topraklarda, uzun süre hastalık yapma yeteneğini sürdürebilmektedir.
BELİRTİLERİ
Hastalık belirtileri etmenin ırkına bağlı olarak farklılık gösterse de, genel belirti yapraklar üzerindeki renk değişikliğidir. Bu renk değişikliği açık yeşil, sarı ve koyu yeşil mozaik şeklindedir. Yaprak üzerindeki koyu yeşil bölgeler açık yeşil bölgelere göre daha hızlı gelişmekte ve bu bölgeler daha kalın ve kabarık bir görünüm almaktadır. Bunun sonucunda ise yapraklarda kıvrılma ve de formasyon lar medya-na gelmektedir.
Virüsün bazı ırkları tarafından meydana gelen enfeksiyonlarda yaprak üzerinde nekrotik lekeler oluşmaktadır. Bu lekeler ileriki dönemlerde yaprağın kurumasına neden olmaktadır. Erken dönemde enfekte olan bitkilerde gelişme geriliği ve bodurlaşma gözlenmektedir. Tepe yapraklarda küçülme ve deformasyon oluşmaktadır .
Bu etmenin domateste oluştur-duğu belirtiler Domates mozaik virüsü'nün oluşturduğu belirti-lere benzer (Bkz.: Domates Mozaik Virüsü Zirai Mücadele Teknik Talimatı).
Hastalığın ekonomik önemi enfeksiyon zamanına göre değişkenlik göstermektedir. Genç bitkilerin enfeksiyonu sonucunda ürün kaybının %50 oranına ulaştığı saptanmıştır. Geç enfeksiyonlarda ise ürün kaybı %8 dolayındadır.
TMV ülkemizde tüm sebze alanlarında yaygın olarak rastlanan bir hastalık etmenidir.
KÜLTÜREL MÜCADELE YÖNTEMİ
- Başlangıç enfeksiyonlarını Önlemek açısından hastalıktan ari temiz tohum veya dayanıklı çeşitler kullanılmalıdır.
TARIMSAL İLAÇLARI İLE MÜCADELESİ
Hastalığın kimyasal mücadelesi yoktur.
