MAKALELER / KAĞIT ENDÜSTRİSİNDE ENZİM KULLANIMI
Kağıt Endüstrisi deyimi ile, hammadde olan odun ve hurda kağıdınişlenmesinden, ağartılmasından, kağıdın yapımı ve atık suyun arıtılmasını da içinealan i
şlemler zinciri kastedilmektedir.Kağıt hamuru fabrikaları atık sularının enzimlerle ıslah edilmesi işlemi, diğerüretim a
şamalarına göre çok önceden başlamıştır. Kağıdı oluşturan doğalpolimerlerin (selüloz, hemiselüloz ve lignin) enzimlerle işlenebilirliği konusundakiçal
ışmalar çok eski değildir. Kağıt üretim işleminde lignin, istenmeyen bir madde olarak kimyasal hamur üretmede ve ağartma işlemlerinde hamurdanuzaklaştırılmaya çalışılır. Ancak tabiatı icabı lignin mikrobiyolojik aktivitelere karşı
dirençlidir ve parçalanması zordur. Bu nedenle özellikle hamur elde etme veağartma işlemlerinde lignini parçalayan enzimlerin bulunması ve optimum halegetirilebilmesi zaman alm
ıştır. Ancak öbür taraftan da geleneksel olarak klor içerenkimyasallarla yapılan ağartma metotları çevreciler ve tüketiciler tarafından çokele
ştirilmiştir. Bu da alternatif, doğa dostu bir metot geliştirilmesi ve sözü edilenzararlı kimyasal içeren maddelerin tamamen veya kısmen değiştirilmesini zorunluk
ılmış ve enzime dayalı araştırmaları hızlandırmıştır. Böylece lignin parçalayanenzimler 1980’lerde bulunmuş, günümüze kadar çok detaylı olarak incelenmiş veancak çok yak
ın zamanda kullanıma uygun hale gelebilmiştir. Son on yıl içerisinde,bazı enzimlerin ticari olarak kullanımına başlanmış ve bazıları da kullanıma oldukçahaz
ır hale gelmiştir.Enzimler ekzotik olarak tanınır ve kağıtçılar bunları inorganik maddeler gibirahat kullanamazlar. Enzim üreticilerinin endüstri ba
ğlantıları kuvvetli olmadığındandolayı mevcut bulunan teknolojilerini henüz tam anlamıyla endüstriye aktaralabilmiş
değillerdir. Ayrıca enzim kullanımı ile geleneksel kimyasal madde satıcıları dapazarlarını kaybetme tehlikesi altındadırlar. Bunlar enzimlerin kağıt endüstrisindeh
ızlı kullanım ve yayılmasına olumsuz etki yapmaktadır. Fakat kağıt hamuru ve kağıt üreticileri artık mikrobiyolog ve biyokimyacıları işe alarak biyoteknolojiyikullanmaya çalışmaktadırlar.